Capital (2020–)
PL:
Tytuł projektu odnosi się do podwójnego znaczenia angielskiego słowa „capital” – rozumianego jako stolica kraju, w której mieszczą się najważniejsze instytucje państwowe lub biznesowe, oraz jako aktywa finansowe, które mogą być wykorzystane do inwestycji, produkcji lub, co ważne w tym konkretnym przypadku, do budowy nieruchomości. Cykl fotografii, nad którym pracuję, będzie dokumentował, przedstawiał i artystycznie przekształcał tkankę urbanistyczną i architektoniczną kilku stolic Europy Środkowo-Wschodniej, m.in. Warszawy, Budapesztu, Rygi, Bratysławy i Pragi.
Każdy system polityczny i gospodarczy buduje swoje własne struktury, aby go wspierać i podtrzymywać jego reprodukcję. Ta prawidłowość jest wyraźnie widoczna w regionie na przestrzeni jego skomplikowanej historii – zwłaszcza teraz, po trzydziestu latach trwającej transformacji gospodarczej i politycznej. Przejście od socjalizmu do kapitalizmu zmieniło materialną tkankę miast stołecznych w sposób, który jest wyraźnie widoczny w architekturze i urbanistyce. Ale to nie wszystko: relacje między przestrzenią publiczną i prywatną, dominujące formy własności i funkcje budynków, a nawet ich estetyka, są pośrednimi wyznacznikami dominujących lub narzuconych wartości w społeczeństwie. To, co było wyraźne w (zwłaszcza) architekturze socrealistycznej, jest również widoczne w architekturze kapitalistycznej, choć à rebour – tylko czasem maskowane przez korporacyjną i reklamową nowomowę.
Każde z wymienionych wyżej miast ma w tym przypadku swoją własną, bardzo specyficzną historię. Warszawa na przykład, ze względu na niemal całkowite zniszczenie w czasie II wojny światowej, jest jednym z najbardziej wyrazistych przykładów skomplikowanego ciągu sukcesji od XIX-wiecznych kamienic, przez przedwojenny modernizm, socrealizm, „socmodernizm”, aż po postmodernizm i dzisiejszą architekturę współczesną. Była ona i jest nadal otwartym polem pełnym pustych przestrzeni, w których w sposób często chaotyczny i nieuporządkowany mogą powstawać nowe obiekty. Choć architektura w ostatnim czasie ponownie homogenizuje się na całym świecie, przybierając formę „nowego stylu międzynarodowego”, to szczerze wierzę, że to właśnie Europa Środkowo-Wschodnia ze swoją skomplikowaną historią jest jednym z najlepszych miejsc do obserwacji tych procesów, angażujących architekturę, społeczeństwo i relacje władzy między państwem i kapitałem.
Każdy system polityczny i gospodarczy buduje swoje własne struktury, aby go wspierać i podtrzymywać jego reprodukcję. Ta prawidłowość jest wyraźnie widoczna w regionie na przestrzeni jego skomplikowanej historii – zwłaszcza teraz, po trzydziestu latach trwającej transformacji gospodarczej i politycznej. Przejście od socjalizmu do kapitalizmu zmieniło materialną tkankę miast stołecznych w sposób, który jest wyraźnie widoczny w architekturze i urbanistyce. Ale to nie wszystko: relacje między przestrzenią publiczną i prywatną, dominujące formy własności i funkcje budynków, a nawet ich estetyka, są pośrednimi wyznacznikami dominujących lub narzuconych wartości w społeczeństwie. To, co było wyraźne w (zwłaszcza) architekturze socrealistycznej, jest również widoczne w architekturze kapitalistycznej, choć à rebour – tylko czasem maskowane przez korporacyjną i reklamową nowomowę.
Każde z wymienionych wyżej miast ma w tym przypadku swoją własną, bardzo specyficzną historię. Warszawa na przykład, ze względu na niemal całkowite zniszczenie w czasie II wojny światowej, jest jednym z najbardziej wyrazistych przykładów skomplikowanego ciągu sukcesji od XIX-wiecznych kamienic, przez przedwojenny modernizm, socrealizm, „socmodernizm”, aż po postmodernizm i dzisiejszą architekturę współczesną. Była ona i jest nadal otwartym polem pełnym pustych przestrzeni, w których w sposób często chaotyczny i nieuporządkowany mogą powstawać nowe obiekty. Choć architektura w ostatnim czasie ponownie homogenizuje się na całym świecie, przybierając formę „nowego stylu międzynarodowego”, to szczerze wierzę, że to właśnie Europa Środkowo-Wschodnia ze swoją skomplikowaną historią jest jednym z najlepszych miejsc do obserwacji tych procesów, angażujących architekturę, społeczeństwo i relacje władzy między państwem i kapitałem.
EN:
The title of the project refers to the double meaning of the word “capital” – understood as the main city of a country, where the most important state or business institutions are located, and as a financial asset that can be used for investment, production or, importantly in this particular case, real estate development. The series of photographs I am working on will document, depict and artistically transform the urban and architectural fabric of several Central and Eastern European capitals, including Warsaw, Budapest, Riga, Bratislava and Prague.
Every political and economic system builds its own structures to support it and sustain its reproduction. This regularity is clearly visible in the region throughout its complicated history – especially now, after thirty years of ongoing economic and political transformation. The transition from socialism to capitalism has changed the material fabric of the capital cities in ways that are clearly visible in architecture and urban planning. But that is not all: the relationship between public and private space, the dominant forms of ownership and functions of buildings, and even their aesthetics, are indirect indicators of dominant or imposed values in society. What was explicit in (particularly) socialist realist architecture is also apparent in capitalist architecture, albeit à rebour – only sometimes masked by corporate and advertising newspeak.
In this case, each of the cities mentioned above has its own, very specific history. Warsaw, for example, due to its almost complete destruction during World War II, is one of the most vivid examples of a complicated succession from 19th century tenements, through pre-war modernism, socialist realism, “socmodernism”, to postmodernism and today's contemporary architecture. It was and still is an open field full of empty spaces in which new objects can be created in an often chaotic and unstructured way. Although architecture has recently been re-homogenizing around the world in the form of a “new international style”, I sincerely believe that Central and Eastern Europe with its complicated history is one of the best places to observe these processes involving architecture, society and the power relations between state and capital.
Every political and economic system builds its own structures to support it and sustain its reproduction. This regularity is clearly visible in the region throughout its complicated history – especially now, after thirty years of ongoing economic and political transformation. The transition from socialism to capitalism has changed the material fabric of the capital cities in ways that are clearly visible in architecture and urban planning. But that is not all: the relationship between public and private space, the dominant forms of ownership and functions of buildings, and even their aesthetics, are indirect indicators of dominant or imposed values in society. What was explicit in (particularly) socialist realist architecture is also apparent in capitalist architecture, albeit à rebour – only sometimes masked by corporate and advertising newspeak.
In this case, each of the cities mentioned above has its own, very specific history. Warsaw, for example, due to its almost complete destruction during World War II, is one of the most vivid examples of a complicated succession from 19th century tenements, through pre-war modernism, socialist realism, “socmodernism”, to postmodernism and today's contemporary architecture. It was and still is an open field full of empty spaces in which new objects can be created in an often chaotic and unstructured way. Although architecture has recently been re-homogenizing around the world in the form of a “new international style”, I sincerely believe that Central and Eastern Europe with its complicated history is one of the best places to observe these processes involving architecture, society and the power relations between state and capital.
